Ik ben blij dat onze Vader des Vaderlands ‘Willem van Oranje’ heette en niet ‘Willem de Bruin’. Dan hadden de straten er nu heel anders, veel minder feestelijk uitgezien. Bruine vlaggetjes hebben niet de vrolijke werking van oranje.

Elke kleur heeft zijn eigen energie en symboliek. Oranje combineert de dramatische energie van rood (denk aan bloed en vuur) met het zonnige geluk van geel. Oranje doet denken aan zonneschijn en de tropen. Je wordt er blij van. Oranje is absoluut een super feestelijke kleur.

En oranje is dus de kleur van ons koningshuis, en daarmee meteen maar van ons hele land.

Nu is voetbal een sport waar ik werkelijk niets mee heb. Ik kijk nooit sport op tv. Ik kan me nog een EK van lang geleden herinneren; ik woonde nog in Amsterdam en durfde bijna niet over straat zonder iets oranjes aan, zo dwingend en dreigend was de oranjesfeer toen. Gelukkig voelt dat nu anders.

De oranjekoorts heeft dit jaar zelfs mij, als voetbal-ontloper, besmet, al is het maar heel licht. Het moet dus wel besmettelijker zijn dan corona, want dat heb ik nog niet gehad. Voor het eerst in mijn leven is er een oranje-reclame die ik leuk vind: die van de Jumbo met de Snollebollekes-juichcape. De muziek is zo vrolijk en aanstekelijk net als de kleur oranje. Hier in huis gaan we regelmatig ‘naar links!’ en ‘naar rechts!’ door de kamer. Zonder juichcape overigens, dat gaat me toch te ver.

De kleur oranje heeft ook in kunstwerken een grote stralende activiteit. De kleur geeft veel energie, levensvreugde en warmte. Dat zie je en voel je, en daar kun je als kunstenaar bewust gebruik van maken. En toch heeft oranje maar weinig symbolische betekenis. Het is een kleur die in de natuur niet veel voorkomt. We kennen sinaasappels, wortels pompoenen en oranje bloemen, maar in vergelijking met andere kleuren zie je oranje weinig.

Blauw is bijvoorbeeld de kleur van lucht en water, en daarmee is het koel, rustig en vredig. De kleur van reinheid en vroomheid. Groen zie je in planten, gras, bladeren; groen neemt dus ook een groot deel van de kleuren in de natuur voor zijn rekening. Groen voelt veilig en stabiel, is kalmerend, het staat voor gezond, natuurlijk en vruchtbaar.

Doordat oranje niet zo veel voorkomt, is het een aparte, bijzondere en opvallende kleur. Je ziet de kleur ook niet vaak in de mode. Is dat omdat weinig mensen deze kleur durven dragen, juist doordat hij zo opvallend is? Ik weet het niet.

Ik ben blij dat het Nederlands elftal de eerste wedstrijd gewonnen heeft, en tegelijkertijd ben ik een beetje bezorgd. Want oranje is ook de kleur van trots, en teveel trots kan zorgen voor hoogmoed – oranje is dus helaas ook de kleur van hoogmoed. Hopelijk is bondscoach Frank de Boer nuchter genoeg om de Oranjespelers met beide benen op het stabiele, groene voetbalveld te houden. Dan kunnen we nog lang genieten van het vrolijke oranje in de straten. Ik hoor de uitslag vanzelf.

Gebruik jij vaak oranje in je kunst? Ik ben benieuwd. Laat je het me weten?