Hoe goed ken jij jezelf? Weet jij precies wat je wilt? Bij mij heeft dat bijna 50 jaar geduurd.
Toen ik net van de academie kwam, stuiterde ik nog alle kanten op. Ik vond alles leuk en leerde me suf aan nieuwe technieken, probeerde nieuwe materialen uit. Mijn kunst kon over alle mogelijke onderwerpen gaan.
Ook buiten mijn kunst wist ik het niet goed. Was kunst wel ‘mijn ding’? Ik had ook veel andere interesses, zoals psychologie, rechten, voeding, journalistiek en nog veel meer. Moest ik nog een studie gaan doen? En zo ja, welke dan?
Twee dagen per week maakte ik kunst. Daarnaast had ik veel verschillende banen. Ik gaf les aan mensen van 6 tot ver in de 80, in kunst of textielkennis; ik werkte op de redacties van Ariadne Wonen, Textiel Plus en Detex. Ik schreef boeken, deed onderzoek naar creativiteit en creatief zelfvertrouwen. Al dit werk vond ik leuk, maar tegelijkertijd had ik het gevoel dat ik iets miste, dat ik het doel in mijn leven nog niet had gevonden. Ik bleef zoeken, las boeken over loopbaankeuzes.
In mijn kunst werd mijn doel gelukkig wél steeds duidelijker. Geïnspireerd door genetische manipulatie, waarbij het DNA van twee organismen wordt gecombineerd, maakte ik gecombineerde planten of mutanten, en vroeg ik me beeldend af welke invloed dat ingrijpen op celniveau op ons leven zou hebben.
Maar in mijn leven, qua beroep, wist ik het niet. Het vinden van het doel in mijn leven stond lang bovenaan mijn verlanglijst. Als ik maar zou weten wat ‘mijn ding’ was, dan zou ik al mijn energie daarop kunnen loslaten. Ik bleef zoeken; ik had geen focus en dat frustreerde me.
Al dat denken, zoeken naar wat ik wilde in mijn leven, bleek niet de sleutel. Ik gaf het op. En precies toen ik het zoeken losliet en me openstelde voor wat er vanzelf naar me toe kwam, begon ik te zien dat kunst me altijd bleef interesseren en inspireren, terwijl alle andere onderwerpen meer van tijdelijke aard waren. Ik was altijd blijven onderzoeken welke invloed beeldelementen op een kunstwerk hadden, hoe je kunst kan ontwikkelen. Mijn focus kwam toen vanzelf op kunst te liggen, en ligt dat nog steeds.
Waarom is het zo lastig om te weten wat je echt wilt? Naar mijn idee komt dat doordat het niet het doel van onze opvoeding en scholing is om daarmee bezig te zijn. We leren op school allemaal hetzelfde, terwijl ieder kind uniek is en andere interesses heeft. We moeten ons zo gedragen dat we niet uit de toon vallen. We zijn zo op anderen gericht, dat we niet meer weten wie we zelf zijn.
Of het nou gaat om je beroep of je kunst – pas als je weet wat je wilt en wat je te zeggen hebt, kun je jezelf zijn en voluit doen wat je te doen hebt.
En het mooie is: het is er al. Je hebt het al! Je herkent het alleen niet. Doe een stap terug, bekijk je leven en je kunst van een afstand en zoek de rode draad.
Chuck Palahniuk schrijft: “Je handschrift. De manier waarop je loopt. Welk servies je uitkiest. Het verraadt je. Bij alles wat je doet laat je jezelf zien. Alles is een zelfportret. Alles is een dagboek.”
Dus: wat vind je leuk en belangrijk in de wereld? Waar kan je uren naar kijken of wat kan je urenlang doen zonder je te vervelen? Wat fascineert je mateloos? Waar ben je goed in? Wat is jouw eigen stijl? Word je ervan bewust en maak je werk veel persoonlijker, zodat je sterke kanten tot uiting komen. Dat maakt je een blije kunstenaar en een blij mens. En dat wil je vast zijn, in 2023!
