Begin april schreef ik een blog over (on)bewust en (on)bekwaam. Als je ergens onbewust onbekwaam in bent, weet je niet dat je iets nog niet kunt. Daar zit je blinde vlek: je ziet zelf niet dat je iets beter anders kunt doen, gewoon omdat die mogelijkheid nog nooit bij je is opgekomen.
Die blinde vlek is juist een blinde vlek, omdat je op dat gebied (nog) totaal onwetend bent. Maar hoe kom je er dan achter wat die blinde vlek is? Zou het niet fijn zijn, als je zelf wél zou kunnen zien wat er beter kan aan je werk? Dat maakt het ontwikkelen veel makkelijker.
Helaas. In het algemeen ontdek je blinde vlekken pas als een ander je erop wijst. Maar je kunt wél actief op zoek gaan naar je blinde vlekken, in plaats van af te wachten tot iemand je er toevallig op wijst. Dan gaat je kunstontwikkeling veel sneller!
Misschien kan ik je een beetje op weg helpen, door je een paar vragen te stellen. Die vragen werken alleen maar als je een duidelijk doel hebt dat je wilt bereiken. Omdat ik niet alle lezers van dit blog persoonlijk ken, neem ik even een willekeurig doel als voorbeeld: ‘Hoe kan ik mijn kunst sprankelender maken?’ Zonder duidelijk doel werkt dit niet; je moet uiteindelijk zelf kunnen vaststellen of je het doel hebt gehaald.
Vragen om jezelf te stellen:
1 Wat weet en/of kan ik al om mijn doel te halen?
Schrijf hier alle kennis en vaardigheden op over je doel die je al hebt. Hier zou veel moeten uitkomen. Je hebt als kunstenaar waarschijnlijk al veel kennis en vaardigheden in huis.
2 Wat weet en/of kan ik nog niet om mijn doel te halen?
Schrijf hier alle kennis en vaardigheden waarvan je weet dat je ze mist om je doel te halen. Gaat minder snel, maar zou nog steeds veel resultaten moeten opleveren. Als dat niet zo is, is je doel niet uitdagend genoeg.
Deze twee vragen gingen over kennis of vaardigheden waarvan jij je bewust bent dat je ze wel of niet hebt. Dit geeft al veel inzicht in wat er nog nodig is om je doel te halen. Maar nu een lastiger vraag:
3 Wat weet ik nog níet over kennis of vaardigheden die ik nodig heb om mijn doel te halen?
Hier zit je blinde vlek en hier loop je dus vast! Normaal gesproken zou je hier niets invullen, want je bent je er niet van bewust. Je blinde vlek zie je zelf niet, dus je denkt dat het wel goed zit als je de twee vragen hiervoor al hebt beantwoord. Maar je kunt dan belangrijke punten missen. Je weet niet dat het ook ánders kan, bijvoorbeeld dat je een bepaald effect beter met spuitverf krijgt dan met een kwast.
Hoe kom je erachter wat je nog niet weet of kunt, maar wat je wel nodig hebt?
Daarvoor de volgende tips:
- Leg jouw doel voor aan een paar (kunst)vrienden of een kunstdocent. Wat denken zij dat je nodig hebt aan kennis of vaardigheden? Daar zitten vast punten bij waar je zelf nog niet aan had gedacht.
- Vraag (kunst)vrienden of kennissen: ‘ken je niet iemand die…’, ‘kun je misschien ook …’. Zo maak je gebruik van onbekende hulpbronnen, die je wellicht een nieuwe kijk op je doel kunnen geven.
- Vraag aan familie of (kunst)vrienden wat in jouw werk al ‘sprankelt’ (in mijn voorbeeld), en of ze ideeën hebben hoe je nog meer ‘sprankeling’ zou kunnen bereiken. Misschien verrassen de antwoorden je positief en geven ze je een nieuwe kijk op je doel (maar pas op: niet blindelings alles doen wat anderen zeggen, alleen de dingen die je aanspreken).
- Verdiep je in het werk van kunstenaars van wie het werk volgens jou de ‘sprankel’ heeft die jij wilt bereiken. Wat doen zij wat jij niet doet? Waarover denken zij na? Welke stappen doen zij die jij nog niet kent, maar die je misschien veel kunnen opleveren? Lees zo mogelijk een autobiografie van deze kunstenaar(s), bekijk hun website of video’s op Instagram.
- Bestudeer kunstboeken bestuderen om erachter te komen wat je mist.
Wees nieuwsgierig, kijk goed naar wat je niet lukt, stel je open voor nieuwe mogelijkheden. Stel jezelf een duidelijk doel en doe er alles aan om dat te bereiken. Veel succes!