Ik heb zoveel ideeën, zoveel mogelijkheden… ik hoor het wekelijks. De meeste kunstenaars hebben teveel ideeën in hun hoofd; ze zien door de bomen het bos niet meer. Welk idee (uit die enorme berg ideeën) voer je uit?
Hoe kom je aan zoveel ideeën? In de 16 uur waarop je per dag gemiddeld wakker bent, heeft je brein een kleine 50.000 gedachten, dat is zo’n 50 gedachten per minuut. Dat is behoorlijk veel.
Je bent als kunstenaar creatief en zien veel. Je combineert wat je ziet, wat je hoort, leest, en je ziet daarin steeds weer mogelijkheden voor het maken van nieuwe kunstwerken. Bij het maken van het ene werk popel je om aan het volgende super idee te beginnen.
Helaas heb je maar twee handen en maximaal 16 uur op een dag. Als je elke week drie nieuwe ideeën voor kunstwerken krijgt (voorzichtig ingeschat, zelf heb ik er meestal meer), zijn dat er 156 per jaar, terwijl je er misschien tussen de vijf en vijftien kunt uitvoeren, afhankelijk van je techniek. Dat is frustrerend.
De meeste kunstenaars hebben dus veel meer ideeën dan ze ooit kunnen uitvoeren. Dan is het heel lastig kiezen welk idee vruchtbaar genoeg is om je kostbare tijd aan te besteden. Al die pareltjes in je schatkist… welke krijgt je aandacht?
Oorzaak
De grootste oorzaak van het moeilijk vinden om te kiezen: je hebt nog niet gevonden wat je wilt zeggen met je kunst. Als je dat weet, wordt het maken van keuzes steeds makkelijker en kun je de ideeën die minder goed bij jouw authentieke werk passen, gewoon opzij schuiven. Dat scheelt al minstens de helft. Het is dus belangrijk om jezelf goed te kennen! (Ik kan je daarbij helpen in een Kunst Krachttraining of met persoonlijke kunstcoaching.)
Ook al weet je heel goed wat jij met je kunst wilt laten zien, dan nog heb je meestal veel teveel ideeën. Ik zet een paar tips voor je op een rijtje.
Tip 1
Schrijf je ideeën altijd op (ik heb altijd een notitieboekje bij me). Dat heeft een paar voordelen:
- je bewaart ze, je hoeft niet bang te zijn dat ze ‘verloren’ gaan. Als het inderdaad een briljant idee is, komt er vast een tijd om het uit te voeren.
- als je die ideeën na een paar maanden terugleest, is de kans groot dat een aantal ideeën helemaal niet zo geweldig was als je dacht. Een goed idee blijft een goed idee, ook na een paar maanden.
Tip 2
Ken je FOMO – de ‘Fear of Missing Out’, de angst om iets te missen? Dat is hier het geval. Sluit vrede met het idee dat het je nooit zal lukken om al je ideeën uit te voeren. Anders raak je overspannen. In werkelijkheid is het helemaal niet erg als er ideeën onuitgevoerd blijven. Zorg ervoor dat je steeds beter weet wat bij jou past, zodat je minder vaak een ‘verkeerde’ keuze maakt.
Tip 3
Kies gewoon een idee om uit te werken. Of combineer er twee. Prik desnoods met je ogen dicht, of maak lootjes en trek er één. Welk idee je ook kiest, en blijven altijd nieuwe ideeën langskomen, dus als je niet gewoon kiest, blijf je het uitstellen om een nieuw werk te beginnen.
Geef jezelf een dag (of twee uur, maar niet te lang) om te onderzoeken of dit idee je enthousiast genoeg maakt om mee verder te gaan. Je hebt snel genoeg door of het idee inderdaad levensvatbaar is. Als dat niet zo is, kies dan een ander idee en streep het eerste idee uit je gedachten (en je boekje) weg. Als het wel levensvatbaar lijkt, maak het dan ook af. Ook al ben je uiteindelijk misschien niet helemaal tevreden, je leert er altijd van, ook om bij het volgende werk een geschikter uitgangspunt te kiezen.
Tip 4
Nieuw werk maken is altijd leuker dan het oude werk afronden. Als je echter niets afrondt, kun je niet evalueren waarin je werk sterker kan worden en ontwikkel je je niet. Bovendien is er op termijn niets te exposeren of verkopen. Wen jezelf dus aan om elk werk af te maken, desnoods iets minder perfect dan je van plan was. Geef jezelf een beloning als het lukt! En gun jezelf bijvoorbeeld een werk per jaar niet af te hoeven maken omdat het je écht gaat tegenstaan.
De belangrijkste oplossing van de keuzestress ligt dus vooral in het ontdekken wie jij als kunstenaar bent en wat jij de kunstkijkers wilt laten zien. Als je dat weet, is het veel gemakkelijker om met die aanhoudende stroom van ideeën om te gaan. Succes.
Heb jij ook teveel ideeën? Hoe ga jij daarmee om? Ik ben benieuwd!
