Een nieuw jaar is begonnen. Jij hebt vast goede voornemens voor je kunst gemaakt, die je komend jaar wilt uitvoeren. Meer tijd aan kunst besteden, meer erin verdiepen, losser gaan werken, er beter in worden, origineler werk maken… klopt dat? Een nieuw jaar, een schone lei; een heerlijk moment vol hoop en verwachting.
Goede voornemens zijn eigenlijk doelen, maar dan wat vager. Een goed gesteld doel helpt je enorm om je te ontwikkelen. Wat wil jij dit jaar in je kunst bereiken? Meer eenheid in je werk? Beter worden in het combineren van kleuren of het toepassen van licht-donkercontrasten? Een eigen expositie en minstens drie werken verkopen?
Veel mensen hebben een hekel aan het stellen van doelen. Zeker in de kunst. Ze verkrampen als ze al dénken aan doelen stellen. Dan maar liever intuïtief werken, op het toeval aan laten komen. Maar dan is de kans dat je je ontwikkelt wel heel klein, of het gaat tergend langzaam.
Het stellen van een doel helpt je enorm om het resultaat te halen dat je wilt. Zonder doel blijf je dwalen.
We stellen graag doelen als we weten dat we ze halen. Want als je je doel niet haalt, voel je je een loser, en dat voelt niet fijn. Pas als je doorkrijgt hoe het spelletje werkt, dan wordt het stellen van doelen leuk, dan ga je ze halen.
Denk je dat topsporter altijd alle doelen haalt? Natuurlijk niet, maar dat is geen enkel probleem.
In plaats van jezelf een loser te vinden, kun je jezelf een vraag stellen: had ik nog iets meer, iets extra’s kunnen doen, waardoor ik mijn doel wél had kunnen halen?
Is het antwoord ‘nee’? Dan heb je er alles aan gedaan wat in je macht ligt om het doel te halen, dan is het klaar en goed. Evalueer je werk dan goed, leer ervan je wat je de volgende keer slimmer, beter of anders kunt doen. De volgende keer gebruik je die nieuwe kennis om je doel wel te halen. Je bent geen loser.
Is het antwoord ‘ja’? Je weet dat je er niet alles aan gedaan hebt. Je wordt boos op jezelf, omdat je weet dat je beter of meer kunt, en dat onder ogen zien is niet makkelijk. Uiteindelijk is je boosheid terecht: je had meer moeite of beter onderzoek kunnen doen om te bereiken wat je wilt. Doe er dus de volgende keer alles aan om dat extra beetje wél te doen.
Stel: je wilt een halve marathon gaan lopen. Je gaat trainen: alles doet pijn – dit is even niet leuk. Maar dat ligt niet aan je doel! Het heeft geen zin om te klagen dat het niet lukt en dat doelen dus niet fijn zijn. Het ging gewoon niet zo makkelijk als je hoopte.
Als je weerstand voelt tegen het stellen van een doel, dan moet je iets doen wat je eigenlijk niet wilt. Spierpijn hebben bij hardlopen, of in de kunst bijvoorbeeld schetsen, onderzoeken, oefenen, uithalen, gesso erover, in elkaar stampen en opnieuw beginnen.
Wat wil je liever niet aankijken? Welk verborgen monster moet er boven tafel komen?
Misschien dit: van kunstenaars wordt verwacht dat ze vanzelf een geweldig idee krijgen en dan iets geniaals maken, ook nog super origineel. Maar dat is een mythe. Kunstenaars moeten gewoon hard werken, onderzoek doen, oefenen tot ze tevreden zijn. Op hun manier trainen ze, net als hardlopers. Dat geldt dus ook voor jou.
Als je met hardlopen doelen kunt stellen, b.v. ‘over 10 weken loop ik 10 km binnen een uur’, kun je het ook in je kunst. Je stelt dat doel niet zomaar. Je wilt iets bereiken. Hoeveel fijner is het straks in de bergen als je kunt wandelen, zonder dat je benen steeds verzuren? Hoe mooi zou het zijn als je een serie nieuwe kunstwerken hebt om naar die grote expositie in te sturen, zodat je mee kunt liften op de promotiecampagne?
Elke keer als je denkt aan opgeven, herinner je dan waarom je eraan bent begonnen. Waarom wilde je dit ook alweer doen? Wat brengt het doel je? Dan gaat het nog steeds niet vanzelf, maar je gaat wél weer met goede moed aan de slag.
Jezelf een loser vinden brengt je geen energie. Noem jezelf geen loser als je er alles aan gedaan hebt om je doel te halen, en het toch niet lukt. Leer ervan, maar dan is het oké. Als je er niet alles aan hebt gedaan, doe dat dan volgende keer wel. Zelfmanagement, daar komt het op aan.
Welk doel stel jij jezelf dit jaar in je kunst? Laat het me weten!
